انواع مهارت در کودکان + پرورش مهارت زندگی کودکان
مهارت در کودکان به توانایی هایی اشاره دارد که کودکان در طول رشد و توسعه خود به دست می آورند و با استفاده از آنها می توانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند.
سازمان جهانی بهداشت، چنین توضیحی برای مهارت ارائه داده است: توانایی رفتار سازگارانه و مثبت که افراد را قادر می‌سازد تا به طور موثر با خواسته‌ها و چالش‌های زندگی روزمره برخورد کنند.
همچنین تعریف یونیسف از مهارت این گونه است که «یک رویکرد تغییر رفتار یا توسعه رفتار که برای رسیدگی به تعادل سه حوزه دانش، نگرش و مهارت طراحی شده است.»
پرورش مهارت ها در کودکان از چه سنی آغاز شودا؟!
روانشناسان اعتقاد دارند، بهترین زمانی که افراد می‌توانند مهارتهای زندگی را بیاموزند سنین نوجوانی و کودکی است زیرا مغز در این سنین انعطاف پذیر بوده و کودکان و نوجوانان سرعت یادگیری بالاتری نسبت به دیگران دارند.
به طور کلی، یادگیری مهارت زندگی در کودکان از سنین پیش دبستانی شروع می‌شود و تا دوره نوجوانی ادامه دارد.
اما برای بهترین نتیجه، بهتر است این مهارت‌ها را در سنین پایین‌تر یاد داده شود، زیرا در این سنین کودکان بیشتر به یادگیری و تغییر عادات علاقه دارند و همچنین این مهارت‌ها برای رشد و توسعه شخصیت کودکان بسیار مهم هستند.
مزایای پرورش و رشد مهارت کودکان
پرورش مهارت در کودکان بخش مهمی از رشد آنان است و نقش مهمی در شکوفایی کودکان دارد. به چند مورد از این موارد اشاره می کنیم:
- بهبود عملکرد تحصیلی: داشتن مهارتهای لازم برای یادگیری و انجام وظایف تحصیلی به کودکان کمک می‌کند تا بهترین عملکرد را در مدرسه داشته باشند.
- تقویت خودکنترلی: پرورش مهارت‌هایی مانند خودمدیریت، حل مسئله و تصمیم‌گیری به کودکان کمک می‌کند تا خودشان را بهتر کنترل کنند و در برابر فشارهای روزمره بهترعمل کنند.
- افزایش اعتماد به نفس: داشتن مهارتهای لازم برای انجام وظایف و انجام کارهای جدید به کودکان اعتماد به نفس می‌دهد و آنها را به انجام چالش‌های جدید ترغیب می‌کند.
- توسعه روابط اجتماعی: پرورش مهارتهای ارتباطی و همکاری با دیگران به کودکان کمک می‌کند تا روابط اجتماعی بهتری برقرار کنند و در جامعه موفق‌تر باشند.
- بهبود مهارتهای شغلی: پرورش مهارت‌هایی مانند همکاری، رهبری و مدیریت به کودکان در آینده شغلی آنها کمک می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا در بازار کار موفق باشند.
انواع مهارت های زندگی در کودکان
مهارت های زندگی چنان سایر مفاهیم روانشناختی وابسته به فرهنگ هستند اما 10 مورد وجود دارد که به صورت توافق بین اللملی مطرح شده اند که به شرح زیر هستند:
• مهارت حل مسئله
• مهارت تفکر انتقادی
• مهارت برقراری ارتباط مؤثر
• تصمیم‌گیری
• تفکر خلاق
• مهارتهای روابط بین فردی
• مهارتهای ایجاد خودآگاهی
• مهارت همدلی
• مقابله با استرس و هیجانات
• خودآگاهی و عزت نفس و اعتماد به نفس
بررسی های بالینی روانشناسی نشان داده است که هر قدر کودکان بهتر و بیشتر مهارت های زندگی را بیاموزند، درسنین بالاتر با چالش های کمتری روبه رو خواهند شد.
مهارت حل مسئله
مهارت حل مسئله به مجموعه‌ای از فرآیندها و رویه‌هایی گفته می‌شود که کودکان را قادر می‌سازد تا به شکل منطقی و سیستماتیک به حل مسائل پرداخته و تصمیمات درستی را اتخاذ کنند.
این مهارت شامل تحلیل مسئله، تعریف هدف، جمع‌آوری اطلاعات، پیدا کردن راه‌حل‌ها، انتخاب راه‌حل مناسب و پیاده‌سازی آن است.
با یادگیری این مهارت، کودکان قادر خواهند بود تا در زندگی روزمره خود با مسائل و چالش‌های پیش آمده مواجه شده و به صورت منطقی به حل آنها بپردازند.
مهارت حل مسئله با کتاب “همکاری در یک روز شیری”
یک روز بارانی که از زنگ تفریح و از زنگ ورزش خبری نیست، پویان وهمکلاسی‌هایش باید به پیشنهاد معلمشان کاردستی درست کنند و این سرآغاز داستان کار گروهی و حل مشکلات است.این کتاب مهارتهای زندگی کودکان مناسب ۷ تا ۹ سال اثر بدری مشهدی می باشد.
مهارت حل مسئله با “کتاب چگونه شیر باشیم؟”
در این داستان به صورت غیر مستقیم مهارت حل مسئله را از زبان یک شیر به نام لئوناردو و یک اردک با نام ماریان، به بچه‌ها بیاموزید. لئوناردو یک شیر احساساتی و شاعر است و با اردکی دوست می‌شود و این اول ماجراهای لئوناردو است تا به دیگر شیرها ثابت کندکه درنده نیست و نمی‌خواهد اردک را بخورد!
کتاب چگونه شیر باشیم؟ توسط ادویر تالیف شده و توسط مترجم به نام کشورمان رضی هیرمندی ترجمه شده است. مناسب کودکان ۳ تا ۶ سال می‌باشد.
مهارت تفکر انتقادی
تفکر انتقادی تجربه ای است که کودک از دانش و تجربیات موجود خود و همچنین بهره گیری از مهارت حل مسئله، برای انجام کارهایی مانند توضیح پدیده ها، نظردهی، ارزیابی، پیش بینی آینده و درک دیدگاه دیگران استفاده کند.
البته تفکر انتقادی به طور طبیعی در انسان وجود ندارد و باید به وسیله آزمون و خطا آن را پرورش داد. این مهارت به فرد کمک می‌کند تا با استدلال و منطق قضاوت مسائل را انجام دهد.
مهارت تفکر انتقادی با کتاب ” بز زنگوله پا “
این کتاب که در دوران کودکی برای ما می‌خواندند چنین مهارت مهمی را به ما آموزش داده است. نام نویسنده هم احمد شاملو هست.
مهارت برقراری ارتباط مؤثر
مهارت برقراری ارتباط موثر به مجموعه‌ای از فرآیندها و رویه‌هایی گفته می‌شود که کودکان را قادر می‌سازد تا به شکل صحیح و مؤثر با دیگران ارتباط برقرار کنند.
این مهارت شامل توانایی شنیدن و درک صحیح پیام‌های دیگران، بیان خود به صورت واضح و دقیق، استفاده از زبان بدن و علائم غیرکلامی، تعامل با دیگران و حل مشکلات اجتماعی است.
با یادگیری این مهارت، کودکان قادر خواهند بود تا در روابط خود با دیگران، بهترین روش‌های برقراری ارتباط را پیدا کنند و با مشکلات اجتماعی به صورت مؤثر و سازنده برخورد کنند.
مهارت تصمیم‌گیری
مهارت تصمیم گیری برای کودکان به مجموعه‌ای از فرآیندها و رویه‌هایی گفته می‌شود که کودکان را قادر می‌سازد تا به شکل صحیح و مؤثر تصمیمات خود را بگیرند.
این مهارت شامل توانایی تحلیل و ارزیابی وضعیت‌ها، شناسایی گزینه‌های مختلف، بررسی مزایا و معایب هر گزینه، انتخاب گزینه مناسب و اجرای آن است.
با یادگیری این مهارت، کودکان قادر خواهند بود تا در موقعیت‌های مختلف زندگی، بهترین تصمیمات را بگیرند و با مشکلات زندگی به صورت مؤثر و سازنده برخورد کنند.
همچنین، این مهارت به کودکان کمک می‌کند تا خودشان را به عنوان فردی مستقل و پویا در جامعه نشان دهند و در زندگی بهترین انتخاب‌ها را داشته باشند. این مهارت برای رشد و توسعه کودکان بسیار مهم است و باید در آموزش و پرورش آنها مورد توجه قرار گیرد.
مهارت تصمیم گیری با کتاب ” درست و نادرست”
کودکان درست و غلط را متوجه نمی‌شوند در این کتاب آموزش مهارت های زندگی به کودکان نوشته‌ی لیزا او. انگلهارت، مفهوم تصمیم گیری را می‌آموزند.
مهارت تفکر خلاق
مهارت تفکر خلاق مکمل مهارت تصمیم گیری است. این مهارت به فرد کمک می‌کند تا در مورد مسائل با نگاه منحصر به فرد خود بیاندیشد.
با بهره گیری از مهارت تفکر خلاق، فرد با برقراری ارتباط میان تجربیات گذشته و اتفاقات کنونی، می‌تواند به یک راه حل جدید برسد. تفکر خلاق قادر است فرد را در برابر افکار جدید انعطاف پذیرتر کرده و در نهایت منجر به پیشرفت او شود.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
مشاوره کودک بیش فعالی| مرکز درمان بیش فعالی کودکان
همه چیز درباره از شیر گرفتن کودک| بهترین زمان از شیر گرفتن کودک
علت تیک عصبی کودکان چیست؟ درمان اختلال تیک عصبی کودکان
راه های کنترل خشم در کودکان+ پیشگیری و درمان
علت عصبانیت در کودکان چیست؟| علت خشم در کودکان
دیدگاهتان را بنویسید