اختلال یادگیری ریاضی + علل و نشانه های اختلال ریاضی
اختلال ریاضی چیست؟ ( Dyscalculia)
اختلال یادگیری ریاضی (دیسکلولیا) به عنوان یک اختلال یادگیری در DSM-5 تعریف شده است.
این اختلال به مشکلاتی در توانایی حل مسائل ریاضی، محاسبات و استفاده از اعداد برای حل مسائل مرتبط با علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات در زندگی روزمره اشاره دارد.
حدود 7 درصد از دانش آموزان درمقطع ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی هستند.
تحقیقات نشان می دهد که این اختلال به اندازه دیسلکسیا (نارساخوانی) شایع بوده ، اما به خوبی درک نشده است.
برای تشخیص این اختلال، نیاز به بررسی توانایی های ریاضی کودک توسط یک متخصص یادگیری و یا روانپزشک دارید.
درمان اختلال ریاضی شامل استفاده از روش های آموزشی و مشاوره است که به کودک کمک می کند تا توانایی های ریاضی خود را بهبود بخشد و بهترین عملکرد را در این حوزه داشته باشد.
در تشخیص این اختلال و راهنمایی و پشتیبانی متخصصان توران با تشخیص اختلالات یادگیری و راهنمایی وجلسات درمان همراه شما هستند.
علت یاد نگرفتن ریاضی یا اختلال ریاضی چیست؟
علل اختلال یادگیری ریاضی (دیسکلولیا) ممکن است شامل عوامل ژنتیکی، محیطی و فردی باشد:
برخی از عوامل محیطی شامل نقص تغذیه، کمبود خواب، کمبود تحرک و فعالیت بدنی، محدودیت در دسترسی به منابع آموزشی، فشار و استرس خانوادگی و مدرسه، مشکلات در خانواده و اختلافات خانوادگی و … می باشد.
همچنین عوامل فردی مانند ناتوانی در تمرکز، ناتوانی در حافظه کاری، ناتوانی در تشخیص الگوها و روابط ریاضی، ناتوانی در تفکر سازنده و تجربه های منفی قبلی با ریاضی نیز ممکن است نقش داشته باشند.
انواع اختلال یادگیری ریاضی در کودکان
بسیاری از متخصصین بالینی بر این باور هستند که دو نوع اختلال ریاضی (Dyscalculia) وجود دارد:
در دسته اول افراد مبتلا به اختلال در یادگیری ریاضی، اغلب در حل مسائل ساده ریاضیات مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم دچار مشکل هستند.
در حالی که در نوع دوم اختلال یادگیری ریاضی، افراد مبتلا به اختلال استدلال ریاضی در درجه اول، برای درک و استفاده از مهارت‌های استدلال ریاضی برای حل مسائل روزمره و چالش های زندگی به مشکل می‌خورند.
به عنوان مثال، فرد مبتلا به اختلال استدلال ریاضی امکان دارد درک درستی از مساحت مربع یک اتاق و نحوه محاسبه آن نداشته باشد.
پیشنهاد ویژه سردبیر توران
ملاک های تشخیص اختلال ریاضی یا دیسکالکلولیا چیست؟
تشخیص اختلال ریاضی باید توسط یک متخصص روانشناس با تجربه انجام شود.
این تشخیص با استفاده از مصاحبه با کودک و خانواده، ارزیابی توانایی های ریاضی کودک، ارزیابی توانایی های زبانی و شناختی کودک و انجام آزمون های استاندارد روانشناختی صورت می‌گیرد.
به عنوان مثال، آزمون های مربوط به حافظه کاری، تمرکز و توجه، درک الگوها و روابط ریاضی و تفکر سازنده ممکن است در تشخیص اختلال یادگیری ریاضی مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین، ارزیابی توانایی های زبانی کودک نیز برای تشخیص اختلال یادگیری ریاضی بسیار مهم است.
اختلال ریاضی در بخش اختلالات یادگیری خاص در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم (DSM-5) آورده شده است.
در این راهنما برای تشخیص اختلال، فرد باید این چهار مورد تشخیصی را نشان دهد:
• افراد مبتلا به اختلال ریاضی حداقل یکی از شش مورد علامت برجسته مربوط به مشکلات یادگیری و استفاده از مهارت های تحصیلی را نشان می‌دهند. مشکلات در تسلط بر اعداد و استدلال ریاضی در این لیست وجود دارد.
• مشکل در مهارت‌های تحصیلی یا آکادمیک. این مشکلات مربوط به مهارت هایی است که برای سن فرد انتظار نمی‌رود و همچنین باعث بروز مشکل در مدرسه، کار یا زندگی روزمره دانش آموز می‌شود.
• از مدرسه شروع شده باشد.
• سایر شرایط و عوامل از جمله ناتوانی های ذهنی و اختلالات عصبی، مشکلات روانی اجتماعی و عدم آموزش، دلیل ابتلای فرد به اختلال نباشند.
همچنین اختلالات ریاضی، زمانی تشخیص داده می‌شود که خرده معیارهای زیر در نظر گرفته شود.
نکته مهم: توجه داشته باشید هیچ گاه با مشاهده ی چند مورد علامت از نشانگان یک اختلال، برچسب اختلال را به فرزند خود نچسبانید!
* بیان این موارد صرفا برای آگاهی شما و دقت نظر والدینی می باشد و برای تشخیص گذاری حتما به متخصصین بالینی کودک و نوجوان مراجعه کنید.
پیشنهاد ویژه سردبیر توران
علائم اختلالات یادگیری در ریاضی چیست؟
1. کودک در صورت ابتلا از مواجهه با درس ریاضی دچار مشکل شده و از این درس متنفر می شود.
2. ضریب هوش دانش آموز(IQ)، بیشتر از ۷۰ است.
3. تفاوت بین نتایج آزمون‌های محاسباتی و ضریب هوش، کاملا به چشم میخورد.
4. احتمالا نشانه های اختلال یادگیری قبل از کلاس ششم بروز داده شده اند.
5. در شناخت الگوها و ترتیب اعداد مانند هم سن و سالان خود عمل نمی کند.
6. کودک احتمالا نمی تواند اعداد را به صورت معکوس از انتها به ابتدا شمارش کند.
7. کودک احتمالا در درک مفاهیم انتزاعی ریاضی به چالش میخورد.
8. کودک احتمالا در انجام محاسبات ریاضی ناتوان و یا بسیارآهسته انجام میدهد.
9. احتمالا محاسبات ذهنی کودک بسیار ضعیف و آهسته است.
10. کودک احتمالا در تشخیص مقادیر غیرقابل شمارش مثل شکر یا برنج به مشکل میخورد.
11. کودک احتمالا در یادآوری موضوعات پایه ریاضی مانند جداول ضرب دچار چالش است.
12. کودک ممکن است در پیوند دادن اعداد و نمادها به مقادیر ناتوان باشد.
13. کودک احتمالا مشکل در درک پول و تخمین مقدار به مشکل میخورد.
14. کودک احتمالا در جهت‌گیری بصری و فضایی ضعیف است.
15. ممکن است در مرتب کردن فوری جهت راست و چپ و تشخیص آن به مشکل میخورد.
پیشنهاد ویژه سردبیر توران
انواع آزمون های روانشناختی برای تشخیص اختلال یادگیری ریاضی در کودکان
برای تشخیص اختلال یادگیری ریاضی (دیسکلولیا) در کودکان، می‌توان از چندین آزمون روانشناختی استفاده کرد. در زیر برخی از آزمون های متداول برای تشخیص اختلال یادگیری ریاضی آورده شده است:
1. آزمون تست مقیاس فرومن (TOMM)
2. آزمون استاندارد ریاضی (STT)
3. آزمون ارزیابی ریاضیات اکوود (WADE)
4. آزمون ارزیابی ریاضی اورتن (ORMT)
1. آزمون تست مقیاس فرومن (TOMM)
این آزمون برای بررسی تقلب در آزمون های حافظه و تمرکز استفاده می‌شود. اگر کودکی برای پنهان کردن ناتوانی در ریاضی، سعی کند با نادرست پاسخ دادن به سوالات آزمون اختلال یادگیری ریاضی را مخفی کند، می‌توان از این آزمون استفاده کرد.
2. آزمون استاندارد ریاضی (STT)
این آزمون میزان عملکرد ریاضی کودک را اندازه‌گیری می‌کند و می‌تواند در تشخیص اختلال یادگیری ریاضی مفید باشد.
3. آزمون ارزیابی ریاضیات اکوود (WADE)
این آزمون برای بررسی مهارت های ریاضی و ناتوانی های اختلال یادگیری ریاضی استفاده می‌شود.
روش های روان‌درمانی برای اختلال یادگیری ریاضی (دیسکلولیا) در کودکان
1. آموزش مهارت های ریاضی ابتدایی:
این روش شامل تقویت مهارت های پیش‌نیاز ریاضی مانند تعداد شماری، ترتیب و مفاهیم مکانی است. این مهارت ها به کودکان کمک می‌کنند تا مفاهیم پایه را درک کنند و به سادگی به محاسبات پیچیده تر بپردازند.
2. آموزش استراتژی های یادگیری:
استفاده از استراتژی های یادگیری مؤثر مانند تجسم ذهنی، استفاده از نمودارها و جدول ها، استفاده از حافظه کاری و تکرار فعال برای کمک به کودکان در یادگیری ریاضی می‌باشد.
3. آموزش مهارت های متقابل:
این روش شامل تقویت مهارت های دیگر غیر ریاضی مانند خواندن، نوشتن و توجه است. این مهارت ها به کودکان کمک می‌کنند تا تمرکز و توجه بهتری در فرآیند یادگیری داشته باشند.
4. آموزش مهارت های متمرکز شدن:
استفاده از تمرین های تقویت مهارت های متمرکز شدن مانند تمرین های تنفس عمیق و تمرین های ذهن آگاهی به کودکان کمک می‌کند تا تمرکز و توجه بهتری در فرآیند یادگیری داشته باشند.
5. آموزش استفاده از فناوری:
استفاده از نرم افزار ها و برنامه های کامپیوتری آموزشی مخصوص ریاضی می‌تواند به کودکان در یادگیری ریاضی کمک کند. این نرم افزار ها با استفاده از روش های تعاملی و جذاب، مفاهیم ریاضی را به کودکان آموزش می‌دهند.
6. مشاوره خانواده:
مشاوره آنلاین کودک، به خانواده کودکان با اختلال یادگیری ریاضی می‌تواند به آنها در درک بهتر از این اختلال و راهنمایی در ارائه حمایت و تحفظ محیط یادگیری مناسب برای کودکان کمک کند.
7. همکاری با مدرسه:
همکاری با مدرسه و معلمان کودکان با اختلال یادگیری ریاضی برای تنظیم برنامه های تحصیلی مناسب و ارائه حمایت های لازم به کودکان می‌تواند در بهبود یادگیری ریاضی آنها مؤثر باشد.
8. استفاده از تقویت کننده های مثبت:
استفاده از تقویت کننده های مثبت مانند تعریف اهداف قابل دستیابی، تشویق و پاداش به کودکان در فرآیند یادگیری ریاضی می‌تواند تحریک و انگیزه آنها را افزایش دهد.
* توجه: قبل از اجرای هر روش روان‌درمانی، مشاوره با یک روانشناس متخصص در اختلال یادگیری ریاضی توصیه می‌شود.
خانواده ای که فرزندش مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی است که اقداماتی باید انجام بدهد؟
اگر فرزند شما مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی است، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. درک اختلال:
درک و آگاهی از نوع و علائم اختلال یادگیری ریاضی کمک می‌کند تا بتوانید بهترین روش‌ها و استراتژی‌ها را برای کمک به فرزندتان انتخاب کنید.
2. مشاوره با متخصص:
مشاوره با یک روانشناس متخصص در اختلال یادگیری ریاضی می‌تواند به شما کمک کند تا روش‌های مناسب برای کمک به فرزندتان را درک کنید و از نظرات و راهنمایی‌های آنها بهره ببرید.
برای دریافت مشاوره تلفنی کودک کلیک کنید.
3. حمایت و تشویق:
حمایت و تشویق فرزندتان در فرآیند یادگیری ریاضی مهم است. برای این کار، می‌توانید از تعریف اهداف قابل دستیابی، تشویق و پاداش استفاده کنید.
4. ارائه محیط یادگیری مناسب:
فراهم کردن محیط یادگیری مناسب با استفاده از منابع آموزشی متنوع و تنوع در روش‌های آموزشی می‌تواند به فرزندتان در یادگیری ریاضی کمک کند.
5. همکاری با مدرسه:
همکاری با مدرسه و معلمان فرزندتان برای تنظیم برنامه های تحصیلی مناسب و ارائه حمایت های لازم به فرزندتان می‌تواند در بهبود یادگیری ریاضی آنها مؤثر باشد.
6. استفاده از فناوری:
استفاده از نرم افزار ها و برنامه های کامپیوتری آموزشی مخصوص ریاضی می‌تواند به فرزندتان در یادگیری ریاضی کمک کند. این نرم افزار ها با استفاده از روش های تعاملی و جذاب، مفاهیم ریاضی را به فرزندتان آموزش می‌دهند.
7. مشاوره خانواده:
مشاوره به خانواده شما می‌تواند در درک بهتر از این اختلال و راهنمایی در ارائه حمایت و تحفظ محیط یادگیری مناسب برای فرزندتان کمک کند.
8. ایجاد تعادل:
تلاش کنید تا تعادلی مناسب بین تمرین و استراحت، تحصیل و بازی برای فرزندتان ایجاد کنید. این کمک می‌کند تا فرزندتان از یادگیری ریاضی خسته نشوند و انگیزه آنها را حفظ کنند.
والدین، معلمین و تمامی افرادی که دغدغه ی ارتقای سلامت روان دارند، با همراهی متخصصین حیطه کودک و نوجوان می توانند سهم مهمی در این مهم داشته باشند؛ در این مسیر نیز توران همراهی امن برای کودکان و خانواده هاست.
همچنین، به یاد داشته باشید که هر کودک ممکن است به روش های یادگیری مختلف نیاز داشته باشد. بنابراین، تلاش کنید تا روش های مناسب برای فرزندتان را پیدا کنید و در صورت نیاز، با متخصصان مشورت کنید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
درمان اختلالات یادگیری با بازی درمانی| تاثیر بازی درمانی در اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری چیست؟ علائم+ انواع اختلالات یادگیری
اختلال دیکته نویسی یا اختلال املا نویسی چیست؟ تشخیص+ علائم
اختلال بیان نوشتاری چیست؟ راه های تشخیص اختلال بیان نوشتاری
7راه درمان اختلال ریاضی در کودکان | راهکار درمان اختلال ریاضی
دیدگاهتان را بنویسید