راه های پیشگیری از اختلالات یادگیری 2024
اگرچه همیشه نمی‌توان از بروز اختلال یادگیری در افراد مستعد جلوگیری کرد، اما قطعا می‌توان برای تشخیص زودهنگام و دریافت راهنمایی‌های مناسب در این زمینه اقدامات احتیاطی انجام داد. مطالعات نشان داده‌اند که اگر به‌دنبال پیشگیری از اختلالات یادگیری در فرزند خود هستید، باید در دوران بارداری از استرس دوری کنید و تغذیه سالم داشته باشید. همچنین به ویزیت‌های روتین با پزشک قبل از زایمان، اهمیت بدهید.
کودک برای رشد بهتر باید تغذیه، مراقبت و محبت کافی را از خانواده دریافت کند. اگر متوجه علائمی در کودک خود در رابطه با اختلال یادگیری شدید، منتظر نمانید. بلکه برای تشخیص زودهنگام به متخصصان مربوطه مانند روانشناس مراجعه کنید. مطمئنا هرچه این اختلال زودتر تشخیص داده شود، برای بهبود روند رشد کودک شما بهتر است. در ادامه به جزئیات بیشتری از راه‌های پیشگیری از اختلال یادگیری اشاره خواهیم کرد.
اختلال یادگیری چیست؟
اختلال یادگیری انواع مختلفی مانند اختلالات یادگیری کلامی و غیرکلامی دارد. در اصطلاح بالینی، اختلالات یادگیری در دسته اختلالات عصبی رشدی قرار می‌گیرند. چراکه بر نحوه رشد و تکامل مغز تأثیر میگذارند و باعث کاهش توانایی کودک در یادگیری مهارت‌های تحصیلی پایه مانند خواندن، نوشتن و ریاضی می‌شوند.
البته اختلالات یادگیری می‌توانند بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار دهند، به ویژه اگر در دوران کودکی تشخیص داده نشوند. شما می‌توانید کارهای زیادی برای پیشگیری از اختلال یادگیری و حمایت از فرزندتان انجام دهید و یاد بگیرید که چگونه یک اختلال یادگیری را کنترل کنید.
قابل ذکر است که اختلال یادگیری بر هوش تأثیر نمی‌گذارد و با ناتوانی ذهنی متفاوت است. معمولا افراد مبتلا به آن مشکلات خاصی با یادگیری دارند، اما ضریب هوشی آن‌ها متوسط یا بالاتر از متوسط است.
انواع اختلالات یادگیری
برای پیشگیری از اختلالات یادگیری، لازم است با انواع آن آشنا شوید. انواع اختلالات یادگیری عبارتند از:
- اختلال خواندن یا دیسلکسیا که شامل مشکل در خواندن است.
- اختلال نوشتن یا دیسگرافی که شامل مشکل در نوشتن و املا صحیح کلمات است.
- اختلال ریاضی یا دیسکولیا که شامل مشکل در تشخیص و محاسبه اعداد است.
اگرچه علائم اختلالات یادگیری ممکن است در دوران پیش‌دبستانی ظاهر شوند، اما متخصصان معمولا آن‌ها را قبل از شروع دوران تحصیل تشخیص نمی‌دهند. بنابراین، پیشگیری از اختلال یادگیری نیاز به دقت عمل خاصی دارد.
طبق آمار، حدود 5 درصد از کودکان در سن مدرسه در سراسر جهان، مبتلا به یکی از انواع اختلال یادگیری هستند. در این میان اختلال خواندن شایع‌ترین نوع است و 80% موارد را شامل می‌شود. اصولا باعث بروز مشکلاتی در یادگیری و شناسایی حروف و کلمات ساده، خواندن کلمات جدید و موارد دیگر می‌شود.
اختلال نوشتن با وجود قرار گرفتن در معرض آموزش کافی، بر توانایی کودک برای تبدیل افکار خود به زبان نوشتاری تأثیر می‌گذارد. زیرا باعث بروز مشکلاتی در خوانا نوشتن، یادگیری املا کلمات و دستور زبان، نوشتن یک داستان و موارد دیگر می‌شود.
اختلال ریاضی بر توانایی کودک برای درک اطلاعات ریاضی و محاسبات اعداد تأثیر می‌گذارد. در نتیجه ممکن است در قالب مشکل در شمارش اعداد، انجام محاسبات ساده ریاضی، به خاطر سپردن جدول ضرب، حل مسائل ریاضی و موارد دیگر خود را نشان دهد.
اختلالات یادگیری چگونه بوجود می‌آیند؟
محققان هنوز باید چیزهای زیادی در مورد اختلالات یادگیری و علل آن‌ها بیاموزند. در حال حاضر، آن‌ها فکر می‌کنند این اختلالات ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی هستند. از فاکتورهای خطر موثر در بروز آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرار گرفتن جنین در معرض الکل، سرب یا مواد سمی دیگر
- تولد زودرس نوزاد
- سوءتغذیه
- آسیب مغزی تروماتیک
- ابتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، اضطراب در کودکان و افسردگی در کودکان
توجه به این نکته مهم است که ناتوانی‌های یادگیری ناشی از مشکلات حسی فیزیکی مانند کم‌بینایی یا کم‌شنوایی نیستند. برخی از مطالعات در زمینه پیشگیری از اختلال یادگیری، نشان می‌دهند که انواع آن، 20 تا 70 درصد از کودکان مبتلا به بیماری‌های روانپزشکی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
راه های پیشگیری از اختلالات یادگیری
اگرچه به طور قطع امکان پیشگیری از اختلال یادگیری وجود ندارد. اما طبق تحقیقات، توجه به نکات خاصی کمک زیادی به این مسئله می‌کند. برای پیشگیری از اختلال یادگیری، به‌دنبال حذف فاکتورهایی مانند تغذیه نامناسب، آلرژی به غذا و تماس با مواد شیمیایی سمی و فلزات سنگین باشید. کمبود خواب و فعالیت بدنی نیز عوامل دیگری هستند که ممکن است در رشد مغز و سیستم عصبی مرکزی اختلال ایجاد کنند.
احتمالا زمانی‌که این عوامل مضر حذف شوند، مغز به رشد و عملکرد طبیعی خود باز می‌گردد. طبق مطالعات انجام‌شده، انجام این اقدام ساده به تنهایی برای 98 درصد از کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری مفید است. مطمئنا حذف محرک‌های مضر و سایر عوامل آسیب‌زا از محیط کودک، مستلزم تعهد والدین است. در ادامه به‌صورت جداگانه، به نحوه پیشگیری از هر سه نوع اختلال یادگیری اشاره خواهیم کرد:
- راه های پیشگیری از اختلال خواندن
- راه های پیشگیری از اختلال نوشتن
- ره های پیشگیری از اختلال ریاضی
راه های پیشگیری از اختلال خواندن
تحقیقات نشان می‌دهند که اختلال خواندن و بیش فعالی (ADHD)، در خانواده‌هایی دیده می‌شوند که کمبود اسیدهای چرب ضروری دارند. در نتیجه برای پیشگیری، مصرف ماهی، آواکادو، گردو و کنجد را افزایش دهید. ازآنجایی‌که روغن ماهی حاوی DHAو یکی دیگر از چربی‌های مهم مغز یعنی ویتامین D است، می‌تواند از بروز بسیاری از ناتوانی‌های یادگیری پیشگیری کند. DHA به افزایش یکپارچگی اتصالات در مغز کمک می‌کند.
برای پیشگیری از اختلال خواندن، عفونت‌های مکرر گوش کودک را نیز جدی بگیرید. زیرا این‌ها می‌توانند یکی از دلایل بروز اختلال پردازش شنوایی در آینده باشند. همچنین، روزانه 1 تا 2 ساعت برای کودک خود کتاب بخوانید یا کتاب صوتی پخش کنید تا با حروف و کلمات جدید سریع‌تر آشنا شود.
راه های پیشگیری از اختلال نوشتن
برای پیشگیری از اختلال نوشتن، توصیه می‌کنیم از سن 4 تا 6 سالگی، یک تمرین آسان به نام «نقاشی دوطرفه» را با کودک خود انجام دهید. این کار کمک می‌کند تا مغز بتواند سریع‌تر با دست‌ها هماهنگ شود.
در سنین بالاتر به کودک پیش‌دبستانی خود در انجام تمرینات حرکتی ظریف کمک کنید. به عنوان مثال، روی یک کاغذ شطرنجی، یک عدد یا یک حروف الفبا بزرگ بکشید. سپس از کودک بخواهید که کشیدن این تصویر را با مدادرنگی تقلید کند. بهتر است این تمرین را حدود ده دقیقه در روز انجام دهید. تمرین روزانه با کارت‌های آماده که دارای تصاویری از اعداد و حروف الفبا هستند نیز خالی از لطف نیست.
راه های پیشگیری از اختلال ریاضی
برای پیشگیری از اختلال یادگیری، علاوه‌بر توجه به نوع تغذیه در دوران بارداری، بعد از زایمان نیز به فکر تغذیه سالم کودک خود باشید. به‌خصوص بعد از 6 ماهگی که مصرف غذاهای جامد آغاز می‌شود. بسیاری از والدین این کار را با له کردن موز، هویج بخارپز شده و درست کردن مرغ پوره شده در مخلوط‌کن انجام می‌دهند.
همچنین مطمئن شوید که کودک شما با خوردن آووکادو، کره و لبنیات پرچرب، چربی‌های ضروری را دریافت می‌کند. البته در زمان مصرف آنتی‌بیوتیک، تا حد امکان دادن لبنیات را به تعویق بیندازید.
برای پیشگیری از اختلال ریاضی، در برنامه غذایی کودک، مصرف شکر و غذاهای بسته‌بندی و فرآوری شده را محدود کنید. برای صبحانه به‌جای غلات بسته‌بندی شده، از بلغور جو دوسر کامل همراه با انواع توت استفاده کنید.
اگر کودک شما مدام باید از آنتی‌بیوتیک یا استروئید استفاده کند، یک پروبیوتیک خوب را سه بار در روز به مدت چند ماه پس از تجویز این داروها به او بدهید. این کار کمک می‌کند تا اکولوژی روده کودک، کارخانه تولیدکننده انتقال‌دهنده عصبی آرام‌بخش مغز مانند سروتونین، بازسازی شود.
برای پیشگیری از اختلال یادگیری، برنامه‌ریزی کنید که کودک چند دقیقه از روز را زیر نور آفتاب بازی کند. این کار کمک زیادی به جذب ویتامین D می‌کند. برای هر کودکی که دچار تاخیر در گفتار یا مشکلات بیانی، مشکلات پردازش مغز یا تمرکز است، مصرف مکمل امولسیون‌شده و طعم‌دار روغن کبد ماهی کاد را تحت نظر پزشک در نظر بگیرید.
خوشبختانه در کنار پیشگیری از اختلال یادگیری، این اختلال در اغلب موارد با استراتژی‌های مختلف قابل کنترل است. اگر کودک شما مداخله زودهنگام را دریافت کند، تکامل او دچار مشکل نمی‌شود.
تفاوت اختلالات یادگیری و مشکلات یادگیری چیست؟
بهتر است بدانید که بین اختلالات یادگیری و مشکلات یادگیری تفاوت‌های فنی وجود دارد. توجه به این مسئله برای پیشگیری از اختلالات یادگیری مهم است.
اختلال یادگیری یک اختلال مغزی است که باید توسط یک متخصص دارای مجوز (مانند یک مشاوره تلفنی کودک) و براساس معیارهای خاصی تشخیص داده شود. درحالی‌که مشکلات یادگیری اغلب توسط مدرسه و براساس ارزیابی‌ها و اسناد مختلف شناسایی می‌شوند.
اساسی‌ترین تفاوت بین مشکلات یادگیری و اختلالات یادگیری این است که مشکل یادگیری بر توانایی‌های فکری فرد تأثیر نمی‌گذارد. به عنوان مثال، فردی با مشکل یادگیری مانند نارساخوانی، پتانسیل فکری برای درک و درگیر شدن با کلمات یا اعداد را دارد. اما نارساخوانی او مانعی برای غلبه و دستیابی به این پتانسیل ایجاد می‌کند. در مقابل، اختلالات یادگیری بر توانایی ذهنی افراد تأثیر میگذارند و اشکال مختلفی دارند.
معمولا مشکلات یادگیری را می‌توان از طریق تغییر سبک‌های یادگیری، ارائه اطلاعات یا حتی دادن زمان بیشتر به افراد برای درک و تکمیل تکالیف برطرف کرد. اما افراد دارای اختلال یادگیری، برای غلبه بر موانع و مسائلی در زمینه یادگیری، نیاز به حمایت دیگران و گاهی اوقات استفاده از تجهیزات پیشرفته دارند.
بنابراین، پیشگیری از اختلال یادگیری در صورت توجه به اصول تغذیه و انجام تمرینات ذهنی خاص، غیرممکن نیست. مطمئنا مشورت با متخصصانی چون روانشناسان، روانپزشکان، معلمان مدارس استثنایی، کاردرمان‌ها و گفتاردرمان‌ها، اطلاعات دقیق‌تری در زمینه پیشگیری از اختلال یادگیری و تشخیص و درمان اختلال یادگیری، در اختیار شما خواهد گذاشت.
منبع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4865-learning-disabilities-what-you-need-to-know
https://www.healthline.com/health/mental-health/learning-disabilities#types
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
درمان اختلالات یادگیری با بازی درمانی| تاثیر بازی درمانی در اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری چیست؟ علائم+ انواع اختلالات یادگیری
اختلال دیکته نویسی یا اختلال املا نویسی چیست؟ تشخیص+ علائم
اختلال بیان نوشتاری چیست؟ راه های تشخیص اختلال بیان نوشتاری
7راه درمان اختلال ریاضی در کودکان | راهکار درمان اختلال ریاضی
دیدگاهتان را بنویسید